Chúng ta đã biết đến tác dụng của nhiều loại trái cây, rau củ có màu trắng, xanh, đỏ, vàng, cam, vậy đối với các loại có màu tím thì sao? Thực tế cho thấy, thực phẩm màu tím thường được ít sử dụng hơn so với những loại khác, nhưng tác dụng của chúng không hề kém cạnh những “anh em” khác màu của mình. Thậm chí, chúng còn được coi là “thần dược” trong chế độ dinh dưỡng của chúng ta.
Trong thực đơn hàng ngày, chúng ta thường có xu hướng quan tâm và tiêu thụ các loại thực phẩm có màu quen thuộc mà tạm quên đi những lợi ích to lớn về sức khỏe của thực phẩm màu tím.
Trên thực tế, rau củ, trái cây màu tím không chỉ rất đẹp mắt mà còn cung cấp một số dưỡng chất mà rau xanh không có. Hãy cùng tìm hiểu thêm về các loại thực phẩm màu tím và công dụng của chúng nhé!
1. Tìm hiểu cơ bản về các loại thực phẩm màu tím
Dựa vào màu sắc, chúng ta có thể phân chia trái cây và rau củ thành 6 nhóm màu chính: đỏ, cam, vàng, trắng, xanh lá cây và tím. Trong đó, mỗi nhóm đại diện cho từng loại vitamin, khoáng chất hoặc chất dinh dưỡng khác nhau.
Cụ thể, rau xanh có chứa nhiều vitamin K và folate, trong khi các loại trái cây và rau có màu cam hoặc màu vàng thường chứa nhiều beta-carotene và vitamin C. Các loại thực phẩm màu tím thì chứa rất nhiều chất chống oxy. Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra chất chống oxy hóa như flavonoid, polyphenol và anthocyanin được tìm thấy trong thực phẩm màu tím đều mang lại lợi ích to lớn cho sức khoẻ.
Hãy cùng điểm danh một số thực phẩm màu tím tốt cho sức khỏe mà chúng ta không nên bỏ qua:
– Cà tím.
– Củ dền.
– Bắp cải tím.
– Súp lơ tím.
– Cà rốt tím.
– Khoai lang tím.
– Tía tô.
– Quả việt quất.
– Quả mâm xôi.
– Nho tím.
– Ngô tím.
2. Tác dụng của thực phẩm màu tím đối với sức khỏe con người
- Rất tốt cho sức khỏe của hệ tim mạch
Các nghiên cứu cho thấy hệ tuần hoàn máu và cơ tim được bảo vệ khỏi tác động tiêu cực của sự oxy hóa nhờ các Anthocyanin – được tìm thấy trong thực phẩm màu tím.
Hơn nữa, các loại trái cây, rau củ có màu tím có khả năng làm giảm 13% cholesterol xấu, đồng thời cung cấp thêm cholesterol tốt. Việc cơ thể chứa nồng độ cholesterol xấu cao dễ dẫn đến sự hình thành mảng bám trên thành động mạch, từ đó cản trở sự lưu thông máu đến tim và toàn bộ cơ thể, làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ. Vì vậy, cung cấp thêm cholesterol tốt từ các thực phẩm có màu tím để giúp “dọn dẹp” cholesterol xấu ra khỏi cơ thể là rất cần thiết, giúp chúng ta có một hệ tim mạch khoẻ mạnh.
- Chống loét dạ dày
Một trong những công dụng tuyệt vời của nhóm thực phẩm màu tím là chúng có khả năng bảo vệ, chống loét cho dạ dày. Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra chất anthocyanin có trong thực phẩm màu tím giúp giảm sự hình thành các vết loét dạ dày.
Bắp cải tím là một trong những thực phẩm màu tím tiêu biểu giúp chống loét dạ dày. Loại rau này chứa nhiều vitamin C và chất chống oxy hóa – thành phần chính ngăn ngừa nhiễm trùng H. Pylori (loại xoắn khuẩn gram âm gây nên căn bệnh viêm loét dạ dày tá tràng và một số bệnh về dạ dày khác).
- Có tác dụng trong việc phòng ngừa ung thư
Thực phẩm màu tím đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống căn bệnh ung thư đáng sợ. Các nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra resveratrol có trong nho tím, quả việt quất có khả năng ức chế sự di căn của ung thư đại trực tràng.
Không những thế, một số nghiên cứu khác cũng cho thấy resveratrol còn có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư trong ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú, ung thư da, ung thư gan, phổi và ung thư máu. Chúng ta cũng không thể không nhắc đến khoai lang tím – loại thực phẩm có khả năng bảo vệ, chống lại căn bệnh ung thư đại tràng.
- Ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu
Những bệnh nhân bị nhiễm trùng đường tiết niệu không nên bỏ qua thực phẩm màu tím trong thực đơn dinh dưỡng hàng ngày của mình.
Các bác sĩ cho biết nhiều loại rau củ màu tím như súp lơ tím, cà rốt tím, bắp cải tím và việt quất có chứa sắc tố thực vật anthocyanin – loại sắc tố có sức mạnh chống lại nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Tác dụng đối với não bộ
Một trong những lợi ích tuyệt vời của thực phẩm màu tím là tối ưu hoạt động của não. Theo các nghiên cứu, khoai lang tím có tác dụng trong việc tăng cường trí nhớ. Ngoài ra, các anthocyanin có trong trái cây, rau củ màu tím còn giúp cải thiện quá trình lão hóa của não bộ. Nhiều nghiên cứu cho thấy những người ăn nhiều rau, củ, quả chứa Anthocyanin thường có nhận thức sắc bén hơn, hoàn thành các bài kiểm tra tốt hơn so với người không sử dụng chúng.
3. Một số lưu ý khi ăn thực phẩm màu tím để mang lại hiệu quả tối đa
Như chúng ta đã biết, trái cây, rau củ màu tím có lợi ích to lớn đối với sức khỏe. Tuy nhiên, khi tiêu thụ thực phẩm màu tím, chúng ta cần lưu ý một số vấn đề cơ bản.
Một trong những phương pháp chế biến tốt nhất để hấp thụ tối đa các chất dinh dưỡng có trong thực phẩm màu tím là ăn sống, hấp hoặc nướng. Việc chế biến như vậy sẽ giúp chúng ta nhận được tối đa lượng anthocyanin. Khi ăn sống, cần lưu ý về vấn đề đảm bảo an toàn thực phẩm. Chỉ ăn khi chúng ta biết rõ xuất xứ, nguồn gốc của sản phẩm để tránh những hệ lụy đáng tiếc có thể xảy ra.
Ngoài ra, để thực phẩm màu tím mang lại hiệu quả tối đa, cách tốt nhất là ăn càng đa dạng càng tốt. Điều này không đồng nghĩa với việc bạn phải ăn tất cả các thực phẩm màu tím kể trên mỗi ngày. Bạn chỉ cần đảm bảo trong bữa ăn hằng ngày có ít nhất 1 loại rau củ, trái cây màu tím là được.
Chúng ta đã tìm hiểu về công dụng và lợi ích của thực phẩm màu tím. Tuy nhiên, mặc dù chúng rất tốt cho sức khỏe, bạn cũng nên chú ý về việc cân bằng dinh dưỡng trong chế độ ăn uống hằng ngày. Không nên chỉ tập trung vào một loại thực phẩm nào mà bỏ qua các loại khác. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý và lành mạnh là chế độ ăn uống cân bằng, đa dạng, phù hợp với tình trạng sức khoẻ và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
